W poszukiwaniu korzeni
Nieustannie wygasa naturalny pokoleniowy przepływ wartości kulturowych, gdzie rodzice posługujący się w codziennej mowie gwarą przekazywali ją dzieciom. Z duma nosili stroje ludowe czy śpiewali pieśni. Współczesna wieś to konfrontacja tradycji i nowoczesności. Istnieje potrzeba wspólnego tworzenia, bycia razem, poszukiwania korzeni czy wyróżniania własnych regionalnych tradycji. Dlatego też, niezmiernie ważne jest wspieranie wydarzeń artystycznych mających na celu kultywowanie pięknej i bogatej kultury ludowej, w której wybrzmiewa piękno regionu, popularyzacja i ochrona wartości, które mają wpływ na utrwalanie tożsamości narodowych, umacnianie tradycji i więzi międzyludzkich. W odpowiedzi na powyższe w Łańcucie w dniach 11-12 maja 2024 r. odbyło się po raz pierwszy niezwykłe wydarzenie - FESTIWAL ZESPOŁÓW LUDOWYCH ORAZ JARMARK KÓŁ GOSPODYŃ WIEJSKICH PN. „ZIEMIA ŁAŃCUCKA TAŃCZY I ŚPIEWA”, którego organizatorem była Lokalna Grupa Działania Ziemia Łańcucka z siedzibą w Łańcucie.
Podczas dwóch dni festiwalu wystąpiło łącznie aż 17 polskich i zagranicznych ludowych zespołów tanecznych, kapel ludowych i zespołów śpiewaczych. Z obszaru sześciu gmin powiatu łańcuckiego i leżajskiego (Żołynia, Białobrzegi, Rakszawa, Łańcut, Grodzisko Dolne, m. Łańcut) były to: Zespół Pieśni i Tańca "WISŁOK" z Bud Łańcuckich Prawa Strona, Zespół Pieśni i tańca ludowego "PATRIA" z Kraczkowej, Zespół ludowy "ŻOŁYNIACY"
z Żołyni, Zespół Regionalny "Grodziszczoki" z Grodziska Dolnego, Zespół Śpiewaczo-Obrzędowy "Leszczynka" z Wólki Grodziskiej, Młodzieżowa Kapela Ludowa z Albigowej, Kapela „HOP-SIUP” z Albigowej, Kapela Ludowa "Brzeziny" z Rakszawy, Zespół Śpiewaczy "Brzózanka" z Brzózy Stadnickiej, Zespół Ludowy "Sonina" z Soniny, Zespól wokalny "Sąsiedzi" z Białobrzeg, Zespół Śpiewaczy "Rogóżnianki" z Rogóżna, Kapela Ludowa
z Wysokiej, Zespół Pieśni i Tańca „Łańcut” z Łańcuta. W ramach występów gościnnych zaprezentowały się zespoły ludowe z Ukrainy i Węgier - Zespół Muzyki Ludowej „Karinko”
i Zespół Tańca Ludowego „Himes” z Balmazújváros, Zespół Tańca Ludowego „Lilya” ze Stryja, Zespół Tańca Ludowego „Verbychenka” z Umania. Zespoły i kapele, które wzięły udział w wydarzeniu otrzymały atrakcyjne nagrody rzeczowe.
Równolegle odbywał się Jarmark Kół Gospodyń Wiejskich, w którym wzięło udział 32 Koła Gospodyń Wiejskich z obszaru działania LGD: KGW Budy Łańcuckie Prawa Strona, Stowarzyszenie Koło Gospodyń Wiejskich „Krokus” w Korniaktowie Południowym, Stowarzyszenie KGW Wola Dalsza, KGW Grodzisko Dolne -Miasteczko, KGW Grodzisko Górne, KGW Grodzisko Nowe, KGW Opaleniska, KGW Laszczyny, KGW Albigowa, KGW Albigowa – Honie, KGW Kosina, KGW Kraczkowa, KGW Rogóżno, KGW Sonina, KGW Rakszawa Mościny, KGW Głuchów, KGW Białobrzegi, KGW Korniaktów Południowy, KGW Grodzisko Dolne, KGW Podlesie, KGW Wólka Grodziska, KGW Cierpisz, KGW Łańcut Przedmieście, KGW Handzlówka, KGW Wysoka, KGW Rakszawa Środkowa, KGW Wydrze, KGW Kopanie Żołyńskie, KGW "Klub Miłośników Wsi Smolarzyny", KGW Brzóza Stadnicka, KGW Smolarzyny, Stowarzyszenie Kobiet w Żołyni Koła Gospodyń Wiejskich biorące udział w jarmarku wzięły udział w losowaniu atrakcyjnych nagród rzeczowych, rozlosowano aż 17 kompletów nagród..
Podczas 2-dniowego wydarzenia swoje stoiska zaprezentowali także lokalni producenci żywności oraz rękodzielnicy z obszaru LGD, m.in. Jan Dudziak, Jan Cwynar, Lawendowe Honie czyli Ania na Lawendowym Wzgórzu Maciołek Anna, Pasieka pod Borem Golenia Grzegorz, Karina Produkcja Soków Karina Albigowska, Zdolna Sowa – Przemysław Podolec, Ryszard Marciniec, Szymon Wal, Gospodarstwo Rolne „Kwasiorek”, Browar Łańcut. Dodatkową atrakcją, zwłaszcza dla najmłodszych uczestników była obecność członków OSP
z Woli Dalszej, którzy prezentowali zainteresowanym samochód strażacki oraz sprzęt ratowniczy.
Stoiska promocyjne zorganizowały również instytucje wspierające rozwój obszarów wiejskich takie jak: Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Łańcucie, Bank Spółdzielczy
w Łańcucie, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Rzeszowie, Państwowa Inspekcja Pracy w Rzeszowie, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa w Rzeszowie, Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych w Rzeszowie. Namioty wystawiennicze na potrzeby Jarmarku Kół Gospodyń Wiejskich zapewnił Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Boguchwale.
Podczas jarmarku produkty tradycyjne wpisane na Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaprezentowały: Stowarzyszenie Koło Gospodyń Wiejskich „Krokus” w Korniaktowie Południowym (tort chlebowy z Korniaktowa, proziaki), KGW Korniaktów Południowy (amoniaczki korniaktowskie), KGW Grodzisko Dolne (zoibak grodziski, gołąbki z kaszy gryczanej z tartymi ziemniakami z sosem grzybowym), KGW Wólka Grodziska (szyszka weselna grodziska, korowal weselny, chleb pszenno – razowy
z piecowiska, KGW Handzlówka (serownik handzlowski, handzlowska bułka pszenna, handzlowski chleb domowy), KGW Rakszawa Środkowa (rakszawski pasztet grzybowy), KGW „Klub miłośników wsi Smolarzyny” (smolarzyński syrop z pączków sosny), Gospodarstwo Ogrodnicze Witold Wójcik, Rolniczy Handel Detaliczny – (sonińskie powidła
z węgierek).
Festiwal zaszczyciło swoją obecnością i udziałem wielu gości, m.in.: poseł na Sejm RP p. Kazimierz Gołojuch, poseł do Parlamentu Europejskiego p. Bogdan Rzońca, Marszałek Województwa Podkarpackiego p. Karol Ożóg, radna Sejmiku Województwa Podkarpackiego, Dyrektor KOWR w Rzeszowie p. Jolanta Kaźmierczak, Radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego p. Marek Ordoczyński, Starosta Powiatu Łańcuckiego p. Adam Krzysztoń, Wicestarosta Powiatu Łańcuckiego p. Barbara Pilawa-Kraus, Burmistrz Miasta Łańcuta p. Damian Szubart, Wójt Gminy Białobrzegi p. Franciszek Masłoń, Wójt Gminy Żołynia p. Piotr Dudek, Wójt Gminy Rakszawa p. Janusz Krupczak, Wójt Gminy Łańcut p. Tadeusz Pasieczny, Wice Wójt Gminy Łańcut p. Agnieszka Szpytma, Wice Wójt gminy Grodzisko Dolne p. Mariusz Jasic, Burmistrz Miasta Balmazújváros p. Péter Hegedüs, Sekretarz Rady Miejskiej Humania p. Kateryna Tereshchenko, Dyrektor Wydziału Kultury Miasta Stryj p. Julia Kurylyshyn, Dyrektor Generalny Izby Podkarpackiego Samorządu Gospodarczego
w Rzeszowie p. Jarosław Reczek, kierownik Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie
p. Elżbieta Dudek- Młynarska, Prezes Zarządu Banku Spółdzielczego w Łańcucie p. Szczepan Kozłowski, Dyrektor KRUS w Rzeszowie p. Marek Pająk, zastępca kierownika Biura Powiatowego ARiMR w Łańcucie p. Maria Tarała, prezes Wojewódzkiego Związku Rolników Kółek i Organizacji Rolniczych w Rzeszowie p. Mieczysław Bochenek, zastępca prezesa Wojewódzkiego Związku Rolników Kółek i Organizacji Rolniczych w Rzeszowie p. Stefania Michałek, przewodnicząca Wojewódzkiej Rady Kół Gospodyń Wiejskich w Rzeszowie
p. Janina Kuźniar, przewodnicząca Powiatowej Rady Kół Gospodyń Wiejskich w Łańcucie
p. Zofia Rzepka, zastępca przewodniczącej Powiatowej Rady Kół Gospodyń Wiejskich
w Łańcucie p. Jolanta Cieślachowska, główny specjalista wydziału prewencji KRUS
w Rzeszowie p. Agata Borcz, inspektor PIP w Rzeszowie p. Małgorzata Jacek.
W uroczystej gali festiwalowej, która odbyła się w Hotelu „Łańcut” udział wzięli politycy, samorządowcy, dyrektorzy instytucji/ organizacji wspierających rozwój lokalny, przedstawicielki KGW oraz zespołów tanecznych, kapel, zespołów śpiewaczych z obszaru LGD, przedstawicielki Muzeum Etnograficznego im. F. Kotuli w Rzeszowie, dyrektorzy Gminnych Ośrodków Kultury oraz Miejskiego Domu Kultury w Łańcucie, członkowie zwykli, członkowie Zarządu, Rady i Komisji Rewizyjnej LGD, osoby wspierające rozwój obszarów wiejskich i LGD Ziemia Łańcucka oraz przedstawiciele radia Rzeszów i TV Łańcut,. Podczas gali, Koła Gospodyń Wiejskich oraz zespoły taneczne, kapele, zespoły śpiewacze otrzymały pamiątkowe dyplomy z rąk Marszałka Województwa Podkarpackiego p. Karola Ożoga oraz Prezes Zarządu LGD Ziemia Łańcucka p. Patrycji Sobuś. Było to niezwykłe spotkanie wielu przenikających się środowisk, które mają wspólny cel – rozwój małych ojczyzn oraz zachowanie dziedzictwa lokalnego obszaru.
Dwudniowy festiwal był okazją nie tylko do współzawodnictwa i wymiany doświadczeń dla zespołów ludowych i artystów lecz również sposobnością do zapoznania mieszkańców obszaru LGD, przyjezdnych gości i turystów z bogactwem i różnorodnością szeroko pojętego dziedzictwa kulturalnego obszaru. Była to również doskonała lekcja tradycji i kultury – próba zainteresowania młodych ludzi wartościami tradycyjnej kultury rodzimej. Festiwal miał na celu ukazanie, pielęgnowanie, ochronę oraz udokumentowanie najcenniejszych wartości kulturowych ze szczególnym uwzględnieniem autentyczności repertuaru, stylu śpiewania, muzykowania i tańca, zachowanie lokalnej gwary, tradycyjnego ubioru, składu zespołu oraz stylu własnego regionu a także promocję dorobku artystycznego zespołów i ich repertuaru. Przedsięwzięcie zakładało zaangażowanie i współdziałanie lokalnej społeczności na rzecz wspólnego dobra jakim jest wymiana międzypokoleniowej wiedzy, umiejętności i przekazanie tradycji młodszym pokoleniom, a także rozwijanie współpracy kulturalnej środowisk lokalnych. Zachowaniu lokalnego dziedzictwa kulinarnego służył Jarmark Kół Gospodyń Wiejskich z obszaru LGD, który był integralną częścią festiwalu. KGW, które zgłosiły chęć wzięcia udziału w wydarzeniu, zaprezentowały stoiska z produktami kuchni tradycyjnej (m.in. ciasta, sery, gołąbki, pierogi, bigos, naleśniki, proziaki, chleb). Osobne stoiska przeznaczono na prezentację produktów tradycyjnych wpisanych na Listę produktów tradycyjnych MRiRW związanych z miejscowościami z obszaru LGD. Oprócz kulinariów, na stoiskach pojawiło się rękodzieło lokalne. Każde koło gospodyń reprezentowało swoją „małą ojczyznę”, indywidualne tradycje, umiejętności, przepisy.
Z całości wydarzenia powstała polsko-angielska publikacja oraz materiał filmowy. Publikacja wraz z filmem stanowi cenną pamiątkę po pierwszym takim festiwalu na którym udało się pokazać szerszej publiczności tak bogate dziedzictwo lokalne obszaru. Organizator wydarzenia Lokalna Grupa Działania planuję zorganizować kolejną edycję festiwalu aby na stałe wpisała się w kalendarz wydarzeń kulturalnych na obszarze ziemi łańcuckiej.
FESTIWAL ZESPOŁÓW LUDOWYCH ORAZ JARMARK KÓŁ GOSPODYŃ WIEJSKICH PN. „ZIEMIA ŁAŃCUCKA TAŃCZY I ŚPIEWA realizowany był w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” z wyłączeniem projektów grantowych oraz operacji
w zakresie podejmowania działalności gospodarczej objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
Redakcja mojaWieś ..
